Στα πλαίσια του κάμπινγκ, και σε συνεργασία με το Κοινωνικό Εργαστήρι Τραβέρσο, την Δευτέρα 28 Ιούλη θα προβληθεί το ντοκιμαντέρ A Class Divided. Διαβάστε το κείμενο που ετοίμασε το "Τραβέρσο" για την προβολή:Το Μάτι της Καταιγίδας: Μια Διαχωρισμένη Τάξη
Eye of the storm: A class divided, σκηνοθεσία William Peters, 1970-1985, ΗΠΑ
Τον Απρίλη του 1968, μία ημέρα μετά τη δολοφονία του Martin Luther King, η δασκάλα Jane Elliott από την Iowa, αποφάσισε να κάνει μια σκληρή “άσκηση” με τους μαθητές της της Γ' Δημοτικού, για να τους δείξει πώς νιώθει κάποιος ότι γίνεται θύμα διακρίσεων. Χώρισε τους μαθητές της σε γαλανομάτηδες και καστανομάτηδες. Την πρώτη μέρα τους είπε ότι τα γαλανομάτικα παιδιά ήταν εξυπνότερα, ομορφότερα, και γενικά καλύτερα από τα καστανομάτικα. Όλη τη μέρα η Elliott τα ευνοούσε και τους έδινε περισσότερα προνόμια, ενώ τα καστανομάτικα παιδιά έπρεπε να φοράνε κολάρα στον λαιμό τους και να υφίστανται διαρκή κριτική και λοιδωρίες από τη δασκάλα τους. Την δεύτερη μέρα οι ρόλοι αντιστράφηκαν.
Αυτό που συνέβη κατά τη διάρκεια των δύο αυτών ημερών ήταν εντυπωσιακό: η ομάδα που προσδιορίστηκε ως “κατώτερη” πράγματι παρουσίασε κάμψη στις επιδόσεις της, ενώ η “ανώτερη ομάδα” άρχισε να φέρεται επιθετικά. Μάλιστα, παρατηρήθηκε ότι οι “κατώτεροι” μαθητές, εκλάμβαναν την επιτίμηση ατομικά και δεν προσπάθησαν να ενωθούν μεταξύ τους για να αντιμετωπίσουν την επίθεση που δεχόντουσαν.
Η Elliott επανέλαβε την άσκηση με μαθητές της Γ' Δημοτικού το 1969 και το 1970, οπότε και οι μέρες αυτές στην τάξη κινηματογραφήθηκαν. 14 χρόνια αργότερα έγινε μια συνάντηση της τάξης του 1970 με την δασκάλα τους, όπου οι ενήλικες πλέον μαθητές μίλησαν για τη στάση τους απέναντι στις διακρίσεις, και πώς αυτή επηρεάστηκε από εκείνο το σκληρό μάθημα της παιδικής τους ηλικίας.
Στο τελευταίο μέρος του ντοκιμαντέρ, το πείραμα επαναλαμβάνεται στους εργαζόμενους της φυλακής της Iowa, κατά τη διάρκεια ενός σεμιναρίου για τις ανθρώπινες σχέσεις, με αποτελέσματα παρόμοια με αυτά των παιδιών.
Με τα λόγια της ίδιας της Elliott: “Μετά την άσκηση, τα παιδιά ένιωσαν σαν να ανήκουν σε μια οικογένεια. Ανακάλυψαν το πώς μπορείς να πληγώσεις τους άλλους, ανακάλυψαν πώς νιώθεις όταν σε πληγώνουν οι άλλοι, και αποφάσισαν να μην πληγώνουν ο ένας τον άλλον με αυτόν τρόπο ποτέ πια”.
Το ίδιο το ντοκιμαντέρ είναι πολύ εντυπωσιακό. Ωστόσο είναι τρομακτικό το γεγονός ότι αν ένας δάσκαλος επιχειρούσε να κάνει την ίδια άσκηση 44 χρόνια αργότερα, στην Ελλάδα του 2014, κατά πάσα πιθανότητα θα απολυόταν την ίδια μέρα κατηγορούμενος για ένα σωρό πράγματα. Επιλέξαμε λοιπόν να το προβάλλουμε όχι μόνο ως ένα εξαιρετικό παράδειγμα του πώς λειτουργεί ο ρατσισμός και του τι θα μπορούσε να κάνει η εκπαίδευση γι' αυτό, αλλά και ως μια ευκαιρία για αναστοχασμό σχετικά με την κυρίαρχη ρητορική της εποχής μας για τέτοια θέματα.
Κοινωνικό Εργαστήρι Τραβέρσο
Κεφαλονιά – Ιούλης 2014
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου